برای بازگشت این افراد و کاهش مهاجرت تمهیداتی اندیشیده می‌شود تا با گنجاندن در برنامه پنجم شاهد کاهش مهاجرت باشیم.محمدحسن دوگانی در گفت‌وگو با مهر با بیان این مطلب افزود: نتایج حاصل از جلسات این کمیته در برنامه پنجم توسعه کشور گنجانده می‌شود تا طی 5سال آینده دیگر با پدیده مهاجرت نخبگان مواجه نشویم.
وی با اشاره به اینکه این بررسی‌ها در 2بخش مدارس و دانشگاه انجام شده است، گفت: در این جلسات بیشتر افرادی مدنظر قرار گرفته‌اند که در علم و فناوری کار ساز و مؤثر هستند. در آمار مدارس، دانش‌آموزان برتر در المپیادها و در دانشگاه‌ها، دانشجویان برتر در مسابقات علمی کشوری و بین‌المللی قرار دارند.
نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس افزود: همچنین دانشجویانی که رتبه‌های نخست تا سوم هر رشته را کسب کرده‌اند و آنهایی که مهارت‌ها و ابتکارات ویژه در علم و فناوری داشته‌اند نیز در جامعه آماری مدنظر قرار گرفته‌اند.
وی با اشاره به راهکارهای جلوگیری از مهاجرت نخبگان که در این کمیته بررسی شده است، گفت: تقویت مراکز تحقیقاتی، علمی و پژوهشی دانشگاه‌ها و مهیا کردن امکانات لازم برای آنها، برقراری ارتباط با دنیای علمی در سطوح بین‌المللی و ایجاد فرصت‌های مطالعاتی و شغلی از جمله راهکارهای عنوان شده است.
دوگانی خاطرنشان کرد: ایجاد انگیزه‌های لازم مادی و معنوی برای ماندن این افراد در کشور از طریق در اختیار گذاشتن تسهیلات رفاهی و تقویت پایه‌های اعتقادی و علاقه به مردم کشور نیز از دیگر راهکارهایی است که مورد بررسی قرار گرفته است.
وی درخصوص آمار دقیق نخبگانی که از کشور مهاجرت کرده‌اند به مهر گفت: تعداد این افراد هنوز در دست بررسی است زیرا تاکنون آمار دقیقی از این افراد در دست نبوده است.
نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به مهر گفت: هم‌اکنون 60 هزار نفر از نخبگان ما از جمله افراد برتر در المپیادهای علمی در کشورهای دیگر مشغول به تحصیل هستند که ممکن است بخشی از این افراد به کشور بازنگردند. در حال حاضر از تحصیل آنها در کشورهای خارجی می‌توان به عنوان جابه‌جایی مغزها نام برد اما ممکن است این پدیده به مهاجرت نخبگان تبدیل شود.
دوگانی گفت: وظیفه این کمیته تعریف دقیق نخبه و ارائه آمار دقیقی از مهاجرت نخبگان همچنین ارائه راهکارهایی برای جلوگیری از آن است تا درصورت لزوم مجلس وارد عمل شده و با استفاده از چارچوب‌های قانونی از بروز این پدیده جلوگیری کند.
وی ادامه داد: بررسی‌های نهایی این کمیته طی 2جلسه در هفته آینده انجام و راهکارهای لازم برای جلوگیری از مهاجرت نخبگان در اسرع وقت به وکلای ملت ارائه خواهد شد.
علی عباسپور تهرانی فرد، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز درباره میزان خسارات وارده از مهاجرت نخبگان به کشور گفت: براساس گزارشی که در یکی از مجلات خارجی منتشر شده است حداقل هزینه‌ای که یک کشور برای تربیت نیروی متخصص در تحصیلات تکمیلی متحمل می‌شود نزدیک به نیم میلیون دلار است. اگر براساس این میزان هزینه‌های تحمیل شده به کشور را محاسبه کنیم طی مهاجرت نخبگان سالانه میلیاردها دلار از کشور خارج می‌شود.
عباسپور پیش از این با اشاره به ارائه آمارهای ناهماهنگ از سوی وزارتخانه‌های عضو این کمیته گفته بود: به‌دلیل وجود تعاریف متفاوتی از نخبه، نمایندگان وزارتخانه‌های مرتبط، هریک آمار متفاوتی را در این زمینه ارائه کرده‌اند زیرا تعاریف متفاوتی از نخبه در بین آنها وجود داشته است.
اعضای این کمیته نمایندگانی از وزارتخانه‌های علوم، بهداشت، خارجه، اطلاعات و کار، همچنین معاونت فناوری ریاست‌جمهوری و بنیاد نخبگان هستند.
